🫏بار سنگینی که خر در ادبیات فارسی حمل می‌کند
به مناسبت روز جهانی خر
هشتم ماه مه
#بهزاد_پاکروح
www.tg-me.com/pakruh

🫏«خر»، افزون بر نقشی مهم که در طول تاریخ در حمل انسان و بار و چرخاندن سنگ آسیاب داشته
و هنوز هم از جمله در مناطق صعب‌العبور دارد،
نقشی بی‌بدیل در نثر و نظم فارسی داشته است.

اشعاری بسیار پرمعنی داریم که شاعران بدون خر، نمی‌توانستند به این خوبی حق مطلب را ادا کنند:

شتر را چو شورِ طرب در سر است
اگر آدمی را نباشد، خر است
#سعدی

🫏نویسندگان و شعرا، طرفدار «خر» نبوده‌اند و غالباً به جنبۀ معروفتر خر توجه کرده‌اند؛
حتی آنجا که از خر به نیکی یاد می‌کنند، برای پایینتر نشان دادن دیگری‌ست:

گاوان و خران بار بردار
به زادمیان مردم آزار
#سعدی

🫏خر، برای نشستن در شعر، هم خوش وزن و قافیه است، هم معنایی که به آن نسبت داده شده، مقبول همگان است!
حتی زمانی که در شعر، به آن خریتِ معروف نیاز نیست و کاری از خر خواسته شده که از اسب هم برمی‌آید، وزن خر سبب انتخابش شده:

بار گوناگونست بر پشتِ خران
هین به یک چوب این خران را تو مران
بر یکی خر بار لعل و گوهر است
بر یکی خر بار سنگ و مرمر است
#مولوی

که گر خر نیاید به نزدیکِ بار
تو بار گران را به نزد خر آر
#فردوسی

🫏گاهی شاعر در استفاده از خر در شعر کار مناقشه‌پذیری کرده!
مثلاً گرچه هرچیز به جای خویش نیکوست؛
همین که پای خر در میان بوده، شاعری نعل را کمتر از شمشیر دانسته تا به کمک خر، نشان دهد که آهن از فولاد کمتر است:

آهن و فولاد از یک کوره می‌آید برون
آن‌یکی شمشیر گردد، دیگری نعل خر است
#صامت_بروجردی (سدۀ ۱۳ و ۱۴ قمری)

🫏گاهی هم شاعر روی نقاد نبودن مخاطب حساب کرده و برای راحتی در بیان به خر رو آورده است؛
مثلاً مگر آدم بی‌تربیت به اندازۀ خر مفید است؟ که #سعدی می‌گوید:

آدمی را که تربیت نکنند
تا به صدسالگی خری باشد

در زبان فارسی نقل مشهوری‌ست که «در مَثَل، مناقشه نیست»، اما در همین نقل، باید مناقشه کرد! که مرز استفاده از آن کجاست؟

🫏آنجا که #سعدی می‌خواهد از حفظ ذات اشخاص بگوید، از خر استفاده‌ای می‌کند که به گواهِ قدمت و پرکاربردیِ ضرب‌المثلش، مخاطب، آن را پسندیده است:

خرِ عیسی گرش به مکه برند
چو بیاید هنوز خر باشد!

🫏#سعدی آن‌قدر خر را دست کم گرفته که یک اسب را برتر از «انبوهی» خر دانسته؛
آن را به حساب اغراق شاعرانه می‌گذاریم و می‌گذریم:

آن شنیدی که لاغری دانا
گفت باری به ابلهی فربه
اسب تازی اگر ضعیف بود
همچنان از طویله‌ای خر به

🫏در شعر فارسی حتی برای «خرِ لنگ» هم کاری هست:

ای بسا اسب تیزرو که بماند
که خر لنگ جان به منزل برد
بس که در خاک، تن‌درستان را
دفن کردیم و زخم‌خورده نمرد
#سعدی

🫏و صدای خر که «انکر الاصوات» است هم در شعر فارسی به کار آمده:

کار، تأثیر نفَس دارد، نه آوازِ بلند
ورنه در فریاد، بتواند خر از عیسی گذشت!
#صائب

🫏سخنوران فارسی در طول قرن‌ها، به اتفاقِ نظر، خر را در چنان چاهی انداخته‌اند که امیدی به بیرون آوردنش نیست، مگر به قرن‌ها!

می‌گویند:
خر اَر جُلِّ اطلس بپوشد خر است!

این جمله را برای حیوانات دیگر هم و حتی برای انسان هم می‌شود گفت (البته نه فقط به جای خرِ اول؛ به‌جای هردو خر!)،
اما با زمینه‌ای که داریم روی خر بهتر می‌نشیند!

دلایل قوی باید و معنوی
نه رگ‌های گردن به‌حجت قوی
کس از سربزرگی نباشد به چیز
کدو، سربزرگ است و بی‌مغز نیز
نی بوریا را بلندی نکوست
که خاصیّت نیشکر خود در اوست
نه مُنعِم به مال از کسی بهتر است
خر اَر جُلِّ اطلس بپوشد خر است
#سعدی
www.tg-me.com/pakruh

🫏گاهی در بیتی معروف که خر دارد به وضوح بر جایگاه پایین خر در ادبیات تأکید نشده:

گر ببندی اسب تازی را زمانی پیش خر
رنگشان همگون نگردد، طبعشان همگون شود

در اینجا گویی شاعر دارد اثر محیط و ژن را درس می‌دهد!
اما کافی‌ست به ابیات قبل یا بعدش بنگریم تا نظر شاعر نسبت به خر معلوم شود:

هرکه با دونان نشیند عاقبت او دون شود
با خردمندان تو بنشین تا خرد افزون شود
#میرزا_حبیب_روحی (سدۀ ۱۳ و ۱۴)

🫏 در میان این‌همه شاعر که خر را در پایین‌ترین جایگاه ممکن نشانده‌اند،
#ادیب‌الممالک به صورت تلویحی حسرت خر بودن را خورده است:

بیچاره آدمی که گرفتار عقل شد
خوش آن کسی که کره‌خر آمد، الاغ رفت*

*به صورت «خوشبخت آنکه کره‌خر آمد، الاغ رفت» به #ایرج_میرزا منسوب است، ادیب‌الممالک متولد ۱۲۳۹خ و ایرج‌میرزا متولد ۱۲۵۲خ است، نمی‌دانم کدامیک از کشف دیگری بهره برداشته!

🫏در شعری منسوب به خیام با اشاره‌ای به یکی از صُوَر فلکی و یک باور‌ خرافی قدیمی، مردمان، تر و خشک جزو این حیوانات بی‌آزار شمرده شده‌اند:
گاوی‌ست در آسمان و نامش پروین
یک گاوِ دگر نهفته در زیرِ زمین
چشم خردت باز کن از روی یقین
زیر و زبر دو گاو، مشتی خر بین

و چه اشتباه بزرگی!
خر کجا و «آدمیان مردم‌آزار» کجا!

🫏مطلبی دیگر مرتبط با روز جهانی خر:
www.tg-me.com/pakruh/1123

@andishehsarapub

🔸آیا در تاریخ Z/Y/X که پیشگوها گفته‌اند، زلزله می‌آید؟
www.tg-me.com/اندیشه سرا/com.andishehsarapub/10408

1⃣ در پاسخ به یکی از دوستان، می‌خواستم این پیام:
www.tg-me.com/GreatPharos/526
را فوروارد کنم.
نگاهی هم به میزان بازدیدش کردم.
فقط ۲,۷۰۰ بار دیده شده، در مدت چهار سال!

لطفاً آن را بخوانید و اگر به نظرتان مفید است بازنشرش بفرمایید.

2⃣ زمانی از تعداد زیادی از دوستان متخصص خواهش کرده بودم که چنین نکاتی را بنویسند تا در @GreatPharos منتشر شود،
تعداد دنبال‌کنندگان چندان زیاد نشد، در نتیجه افزایش مطالب کانال هم با جدیت زیادی دنبال نشد
با این حال، همچنان پیشنهاد می‌کنم از نخستین پیامش:
www.tg-me.com/GreatPharos/1
تک‌تک پیام‌ها را بخوانید و برای کسانی که سلامتشان برایتان مهم است بفرستید.

اگر تعداد دنبال‌کنندگان آن کانال خیلی زیاد شد، دوباره از دوستان خواهش می‌کنم که بیشتر مطلب بنویسند
اما همین مطالبی که تاکنون نوشته شده هم برای بهبود سلامت افراد فوق‌العاده مؤثر است.

3⃣ مطالب آن کانال، در گروه
@HealthNotes
هم بازنشر می‌شود.
اگر مایلید دوستان و بستگانتان چنین مطالبی را بخوانند، می‌توانید از قسمت
add member
در این گروه، آن‌ها را به گروه دعوت بفرمایید.

4⃣ اگر پزشک متخصص هستید در صورت تمایل می‌توانید به جمع نویسندگان فانوس بپیوندید.
توضیح مهم:
www.tg-me.com/اندیشه سرا/com.andishehsarapub/12041

📸2⃣ پورتوفینو، ایتالیا
عکس بعدی:
www.tg-me.com/keikojaberim
www.tg-me.com/keikoja
🎻 یکی از مهمترین دلایل معروفیت پورتوفینو در خارج از ایتالیا، ترانه‌ای‌ست:
love in Portofino:
www.tg-me.com/pakruh/531

✨🎼 I found my love in Portofino
Perché nei sogni credo ancor
..

❌دوست گرامی این مقایسه درست نیست!

آیا اگر بگوییم یک هواپیما هر بار پس از سفر نیاز به سرویس و چک کامل دارد اما کالسکه با یک دور زدن چنین نیازی ندارد، نشان می‌دهد که آن کالسکه از هواپیما یهتر ساخته شده؟ (مثال کلی است و قیاس تک‌به‌تک درباره‌اش مطرح نیست.)
هر چیزی جایگاه و ارزش خاص خودش را دارد و مقایسۀ بی‌جا کار درستی نیست.

این مطلب، ۸ سال قبل در فضای مجازی فارسی منتشر شده بود و هر چند ماه یک‌بار موج جدیدی از بازنشرش راه افتاده!
چون کسانی که منابع منتشرکنندۀ مطالب سطحی را دنبال می‌کنند نقد و تکذیب مطالب را نمی‌بینند، مطالب نادرست از فضای مجازی زدوده نمی‌شود.

«نکات و علل و جنبه‌های نوسازی برج ایفل» را بخوانید:
www.tg-me.com/اندیشه سرا/com.andishehsarapub/1083

بناهای خشتی هم ترمیم می‌شوند، حتی ممکن است کاملاً خراب شده و از نو مانند قبل ساخته شده باشند:
www.tg-me.com/اندیشه سرا/com.andishehsarapub/13117

اگر نقدها و تکذیبیه‌های این کانال:
www.tg-me.com/Fact_Check
را بازنشر کنیم، ممکن است عده‌ای را از نشر مطالب زرد منصرف کنیم.

دربارۀ پاریس، فرانسه و اروپا:
www.tg-me.com/LaVilleLumiere
&
www.tg-me.com/keikojaberim

✅ بله، همین‌طور است.
بسیاری از آثار باستانی کشورها تا حد زیادی بازسازی شده‌اند،
در مواردی حتی تخریب کامل شده بودند و در جای قبلی و شبیه به حالت اولیه ساخته شده‌اند.

مرتبط با این پیام:
www.tg-me.com/اندیشه سرا/com.andishehsarapub/13116
---
اگر به گردشگری علاقه‌مندید، لطفاً کانال‌های زیر را ملاحظه بفرمایید:
www.tg-me.com/LaVilleLumiere
www.tg-me.com/keikojaberim
www.tg-me.com/pakruh
✈️🚢و اگر مایلید به گروه گردشگری دعوت شوید لطفاً پیام بدهید:
@pakrooh

⁉️ کار «کسانی که فرق سر و ته چیزی را نمی‌دانند و درباره‌اش برای دیگران مطلب می‌نویسند🔻» بدتر است،
یا کار «کسانی که برای نجات مردم از دست آن‌ها کاری نمی‌کنند»؟

ریشه‌ای‌تر می‌شود نگاه کرد و گفت «کار کسانی که در آموزش درست ابتدایی‌ترین نکات کوتاهی کرده‌اند و خروجی سال‌ها آموزش این شده است» از هر دو گروه قبل بدتر است،

اما در عمل، نگاه به ریشۀ مشکلات و رفع آن (حتی اگر برای ما ممکن بود) کافی نیست، به اقداماتی که اثر فوری داشته باشد هم نیاز است!

باید هرکس به سهم خودش اطرافیانش را از گزند خزعبلات منابع زرد نجات دهد.

🔺 لطفاً بخوانید:
www.tg-me.com/Fact_Check/1573

💥سر به هوا باشید
و در جاهایی که انتظارش را ندارید شفق قطبی ببینید!
طوفان خورشیدی‌ای که عامل این پدیده است از ۲۰ نوامبر ۲۰۰۳ تاکنون بی‌سابقه بوده.
در این ساعات هم ادامه دارد
اگر در منطقه شما هنوز هوا تاریک است آسمان را زیر چشم داشته باشید.
به‌روز می‌شود:
www.tg-me.com/keikojaberim/3910

💥این تصویر به‌عنوان رویت شفق قطبی در ایران منتشر شده.
گفته شده مربوط به مدار ۳۵ درجه، خراسان جنوبی، سه قلعه فردوس، ساعت ۱ بامداد شنبه ۲۲ اردیبهشت است.
عکس را آزاد کریمی منتشر کرده است.
🔎درستی‌سنجی خواهد شد.
عکس بعدی:
www.tg-me.com/keikojaberim

www.tg-me.com/Fact_Check

💥شفق قطبی دیشب؟

تشخیص این‌که تصاویر و ویدئوهای در حال انتشار واقعی است یا جعلی،
دستکاری شده است یا نه،
و تازه است یا قدیمی،
ممکن است اما شاید آسان نباشد.

راه درست پیشگیری از انتشار مطالب نادرست این است که مطالب منابع ناشناس یا منابع بدسابقه را بازنشر نکنیم.
@andishehsarapub
&
@Fact_Check
عکس‌های شفق قطبی:
www.tg-me.com/keikojaberim

پیشبینی مناطق مناسب رویت شفق قطبی در ساعات آینده:
www.tg-me.com/keikojaberim/3917

💥این تصویر به‌عنوان رویت شفق قطبی در ایران منتشر شده.
گفته شده مربوط به مدار ۳۵ درجه، خراسان جنوبی، سه قلعه فردوس، ساعت ۱ بامداد شنبه ۲۲ اردیبهشت است.
عکس را آزاد کریمی منتشر کرده است.
🔎درستی‌سنجی خواهد شد.
عکس بعدی:
www.tg-me.com/keikojaberim

www.tg-me.com/Fact_Check